- Lüks bir banyo için en iyi duş yağını keşfedin! - 2 Nisan 2024
- Yabani Gül İçerikli Onarıcı Şampuan ve Saç Bakım Kremi - 2 Nisan 2024
- Sıvı altın da denen siyah arı balı özü MFM Age Stop Serum’da - 2 Nisan 2024
Dr. Zafer Gezginadam
Santral ve Periferik baş dönmeleri
Baş dönmesi, diğer adıyla vertigo, hastanın dengesini sağlayamama hissi olarak tanımlanmaktadır. Kafa hareketi ile beraber veya hareketten bağımsız olarak ortaya çıkmaktadır. Kişinin yaşam kalitesini düşüren bir merkezi sinir sistemi ve iç kulak hastalığıdır.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi K.B.B Uzmanı Dr. Öğr Üyesi Zafer Gezginadam, vertigo hakkında en çok merak edilenleri yanıtladı.
Belirtileri nelerdir?
- Baygınlık hissi
- Göz kararması
- Yürümede zorlanma
- Denge kaybı
- Bilinç kaybı
gibi semptomlar halk arasında baş dönmesi olarak tanımlanmaktadır. Ancak klinik anlamda kişi dururken ortamdaki nesnelerin dönüyormuş gibi gelmesi şeklinde tanımlanmaktadır.
Nasıl tanı konur?
Vertigo tanısında ilk yapılması gereken hastaya duyduğu hissin tarif ettirilmesidir. Daha sonra altta yatan nedeni bulmaya yönelik olarak merkezi sinir sistemi ve iç kulakla ilgili testler yapılmaktadır. Beyne kan akışı yetersizliğinden şüphelenilirse doppler ultrason, BT anjiyografi, MR veya kateter anjiyografi uygulanmaktadır. Tedavi tanıya bağlı olarak planlanmaktadır.
Santral ve periferik olarak iki grupta değerlendirilmektedir
Santral baş dönmeleri: Merkezi sinir sistemi kaynaklı problemlerden kaynaklanmaktadır. Beyin, beyin sapı ve beyincik kaynaklı baş dönmeleri bu grupta incelenmektedir. Kanama, inme, migren, tümör, Multiple skleroz(MS) gibi hastalıklar bu gruptadır.
Periferik baş dönmeleri: İç kulak ve denge siniri hastalıkları bu grupta ele alınmaktadır. Daha sık görülmektedir. Yarım daire kanalları hastalığı, meniere hastalığı ve vestibüler nörinit bu grupta bulunmaktadır.
Vertigoyu önlemek mümkün mü?
- Stresten uzak durun. Kendinize özel zamanlar ve alanlar yaratın.
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek ve sağlıklı beslenmek için protein ağırlıklı gıdalar almak tavsiye edilmektedir.
- Bol su içmek, tuz ve mineral dengesini sağlayacak sıvılar tüketmek, kafein içerikli içecekleri minimum dozda keyif için almak ve dozunu abartmamak, iç kulaktaki sıvı artışını dengelemektedir.
- D vitaminin doğal desteği güneşten faydalanmak gerekmektedir.
- Ani ve hızlı hareketler yapmaktan kaçınmak, kulak kristallerinin olması gerektiği şekilde devamlılığını sağlayacağı için önemlidir.
- Spor aktivitelerinde seçici olmak, hafif ve ritmik hareketlerle yürüyüş gibi sporların devamlılığını sağlamak önemlidir.
Nasıl tedavi edilir?
Vertigo denge bozukluğuna bağlı olarak, kişinin düşerek yaralanmasına yol açmaktadır. Hasta yürürken zorlanabilmektedir. Mide bulantısı yaşayabilmektedir. Korku ve endişeyle karşı karşıya kalabilmektedir.
Baş dönmesi şikayeti ile başvuran hastaların yüzde 85’i iç kulak hastalığı olarak tespit edilmektedir. Hastalığın hikayesi, fizik muayene sonrası baş dönmesinin tipi ve şekli belirlenmektedir. VNG, VHiT, Odyometri ve Kalorik testlerle iç kulak hastalığı tanıları konulabilmektedir. Ancak gereken durumlarda MR ve BT istenebilmektedir.
Kristal hastalıklarında tedavi manevralar ile yapılmaktadır. Diğer iç kulak hastalıklarında medikal tedavi ve rehabilitasyon uygulanmaktadır. Santral baş dönmelerinde ise hasta nöroloji, kardiyoloji ve beyin cerrahisine yönlendirilmektedir.
Eğer daha önce baş dönmesi sorunuyla karşı karşıya kalmadıysanız; ani başlangıçlı ve uzun süre düzelmediyse en kısa sürede doktora başvurunuz.
