- Birce Akalay’dan yapay zekaya gerçek güzellik çağrısı! - 23 Nisan 2024
- Ayakkabı Dünyası Sezona Özge Özacar’lı Lansman ile Adım Attı - 23 Nisan 2024
- Anneler Günü’nde sevginizi Jumbo ile taçlandırın! - 23 Nisan 2024
Coronavirus nedir, ne değildir?
Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan Coronavirus (2019-nCoV) nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 132’ye yükselirken, virüs Avrupa’da da yayılmaya başladı. Dünyanın, bulaşma yolu olarak en hızlı ve kontrolü en zor olan, solunum yolu ile bulaşan bir virüs ile yeniden karşı karşıya olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Salih Türkoğlu, “Bilgi kirliliği ve manipülatif hareketlere dikkat edilmeli, doğru yerden doğru bilgi alınmalı, panik yapılmamalı. Şu an Türkiye’de kanıtlanmış bir Coronavirus vakası yok” şeklinde konuştu.
Coronavirus’un bulaşmasında merkezi otoritenin yanı sıra bireylerin davranışları ve tutumlarının da önemli olduğunu hatırlatan Anadolu Sağlık Merkezi Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Salih Türkoğlu, önlemlere ilişkin aşağıdaki bilgileri paylaştı.
1-Yeni Coronavirus 2019 nedir?
Solunum yolu ile bulaşan, Çin’de ortaya çıkmış bir virüstür. Yeni görüldüğü için bağışıklığımız yok, herkesin hasta olma var. Burada, herhangi bir mikrobun herkesi hastalandırmadığını, sadece belli kişilerin hastalandığını ve sadece, yine belli kişilerin (kronik hastalığı olanlar, zayıf/düşkün/çok yaşlı kişiler) ağır hastalandığını da bilmek lazım.
2-Nasıl bulaşır?
Virüs solunum yolu ile bulaşır. Mikrop, öksürmek veya tıksırmakla havada belli sürede asılı kalabilir. Virüs, tabii ki öpüşmek ve en yaygın olarak eller ile de bulaşır.
Normalde hastalığı alan bir kişi, hasta olduğunun farkına varmadan ve belirtiler ortaya çıkmadan virüsü yaymaya başlayabilir. Kuluçka süresinin 2-14 gün olduğu düşünülüyor.
3-Belirtileri neler?
Ateş, öksürük ve nefes darlığı, başlıca sözü edilen belirtiler. Ancak her türlü solunum yolu hastalığı belirtilerini dikkate almakta yarar var. Burun akıntısı, halsizlik, vücut ağrısı da belirtiler arasında yer alıyor.
4-Kimler risk altında?
Herkes çünkü bu yeni bir virüs ve kimse bağışık değil. Herkes hastalık belirtisi göstermeyebilir. Hastalananların hepsi, ağır hastalık geçirecek anlamına da gelmez.
5-Tedavide ne yapılır?
Coronavirus’e özgü bir ilaç yok. Ağır hastalanan kişilerin yatırılarak, destekleyici tedavi görmeleri gerekir. Yani nerede sıkıntılı bir durum varsa onu çözmeye yönelik tedaviler yapılır. Eklenen başka mikroplar (bakteri enfeksiyonu) olduğunda, onlar tedavi edilir.
6-Hasta olmamak için alınabilecek önlemler var mı?
İyilik halimizi en üst düzeyde tutmak, dengeli ve iyi beslenmek, stresle başa çıkabilmek, yeterli uyumak her türlü hastalığa karşı alınabilecek önlemlerdir. Ayrıca kontrolsüzce aksırıp, tıksırmamak, öksürürken ağzımızı mendille kapatmak, ellerimize solunum salgılarımızı bulaştırmamak, bulaşırsa sabunla yıkamak, dezenfekte etmek önemli. El hijyenine dikkat edilmeli, en azından bu dönem el sıkışmamalı.
Solunum yolu enfeksiyonu belirtileri gösteriyorsak kişisel bulaştırmama davranışları edinmek, gerekirse evden çıkmamak alınabilecek önlemler arasında. Alınabilecek bir diğer önlem ise Çin’e yolculuk yapmamak.
7-Seyahatten gelenlerin nelere dikkat etmeleri lazım?
Hasta olma riski bulunanların maske takması, etrafa bulaştırmaması açısından önemli. Korunmak açısından da maske takmamız önemli. Ancak bu maskeler küçük, her yerde satılan maskelerden değil, ‘N95’ dediğimiz çok ince porları olan, yani bakteri, virüsü geçirmeyecek şekildedir.
Ayrıca solunum yolu enfeksiyonunu düşündürebilecek belirtiler görüldüğünde hemen bir hekime başvurmak önemli.
8-Çin veya o bölgeden gelen insanlarla temas edecek kişiler nelere dikkat etmeliler?
Mümkün olduğunca o bölgeden gelenler ile temas etmeyin. Temas ettiyseniz, eller sabunlu suyla yıkanmalı. Eller kirliyken ağız ve buruna götürülmemeli, el dezenfektanı kullanılmalı. Kapalı ortamlarda bulunmamaya da dikkat edilmeli.
9-Seyahat etmeyi planlayanlar nelere dikkat etmeleri lazım?
ABD Hastalık Kontrol Merkezi (Center for Disease Prevention) virüsün uyarı seviyesini 3 olarak değerlendiriyor. Eğer Çin’e gidilmesi gerekiyorsa, koruyucu bir ilaç olmadığı için kişisel önlemler almak ve tedarikli olarak tavsiye ediliyor.
